จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เตรียมจัดพิธีรับขวัญแม่โพสพแปลงนาทุ่งมะขามหย่อง เพื่ออนุรักษ์และเผยแพร่วัฒนธรรม ประเพณีด้านข้าวของชาวนาไทย
นายไพฑูรย์ รื่นสุข เกษตรจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เปิดเผยว่า ในวันที่ 9 กันยายนนี้ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยเกษตรจังหวัดพระนครศรีอยุธยา กำหนดจัดพิธีรับขวัญแม่โพสพแปลงนาทุ่งมะขามหย่อง ณ แปลงนาส่วนพระองค์ (ทุ่งมะขามหย่อง) ตำบลบ้านใหม่ อำเภอพระนครศรีอยุธยา หลังจากที่สำนักงานเกษตรจังหวัดฯ จัดทำแปลงนาสาธิตการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว ในฤดูนาปี ปีการผลิต 2565/66 ได้ปลูกข้าวพันธุ์อยุธยา 1 เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2565 โดยการดูแลแปลงข้าวในระยะที่ผ่านมา มีการใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ร่วมด้วย ได้แก่ ใช้โดรนทางการเกษตรฉีดพ่นสารและใส่ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน ใช้สารชีวภัณฑ์ในการป้องกันโรคข้าวที่เกิดจากเชื้อรา
รวมถึง ดำเนินการตัดข้าวพันธุ์ปน และวัชพืช ซึ่งข้าวพันธุ์อยุธยา 1 เป็นข้าวเจ้าไวต่อช่วงแสง มีคุณลักษณะเด่น คือเป็นข้าวน้ำลึกที่มีรูปทรงต้นแบบใหม่ มีศักยภาพในการให้ผลผลิตสูง มีความสามารถในการยืดปล้องทนน้ำท่วมและทนแล้งได้ดี ทนดินเปรี้ยว จึงเหมาะกับการปลูกในพื้นนาที่เป็นที่ลุ่ม ต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลและเพลี้ยจักจั่นเขียว สามารถแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เส้นได้ดี เช่น เส้นหมี่ ขนมจีน และก๋วยจั๊บ โดยข้าวจะเริ่มตั้งท้องในช่วงต้นเดือนตุลาคม และเก็บเกี่ยวผลผลิตในช่วงต้นเดือนธันวาคม จะได้ผลผลิตประมาณ 842 กิโลกรัมต่อไร่ ทั้งนี้ ผลผลิตข้าวที่ได้จากแปลงนาส่วนพระองค์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาจะนำทูลเกล้าถวายเพื่อใช้ประโยชน์ตามพระราชอัธยาศัย
สำหรับพิธีรับขวัญแม่โพสพ เพื่อเป็นการอนุรักษ์และเผยแพร่วัฒนธรรม ประเพณีด้านข้าวของชาวนาไทย ตามความเชื่อที่ว่าแม่โพสพเป็นเทพธิดาประจำต้นข้าวและเป็นผู้คุ้มครองดูแลต้นข้าวให้เจริญงอกงามจนได้ผลผลิตที่สมบูรณ์ ไม่มีแมลง หรือศัตรูข้าวเข้ามารบกวน ชาวนาจึงให้ความเคารพนับถือและกราบไหว้ การทำพิธีรับขวัญแม่โพสพจะทำทุกครั้งที่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นกับต้นข้าว ทั้งในช่วงตั้งท้อง หรือในช่วงที่อยู่ในฤดูเก็บเกี่ยว ตลอดจน นำข้าวไปเก็บไว้ในยุ้ง
ชาญ ชูกลิ่น รายงาน