มทร.ศรีวิชัย สงขลา ส่งมอบเครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติ สามารถกำหนดอุณหภูมิ เวลาในการคั่วเพิ่มความรวดเร็ว การันตี รสชาติดีเยี่ยม
ต้นแบบเครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติ วิสาหกิจชุมชนกลุ่มกาแฟโรบัสต้า สูตรโบราณบ้านคลองกั่ว อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา สนับสนุนงบประมาณภายใต้โครงการการยกระดับคุณภาพชีวิตและเศรษฐกิจท้องถิ่นในภูมิภาคด้วยองค์ความรู้ ภูมิปัญญาและนวัตกรรม ประจำปีงบประมาณ 2565 โดย อุทยานวิทยาศาสตร์ภาคใต้
การคั่วกาแฟ ถือเป็นปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลต่อรสชาติของกาแฟ ระดับของการคั่ว การส่งผ่านความร้อนไปยังเมล็ดกาแฟขณะคั่ว ความร้อน อุณหภูมิ ระยะเวลาการคั่ว ความชื้นของเมล็ดสารกาแฟ ชนิดของสายพันธุ์ที่ใช้ เทคนิคการพักกาแฟหลังการคั่ว ชนิดของฉนวนเครื่องคั่ว เหล่านี้ล้วนเป็นปัจจัยที่มีผลต่อกลิ่นและรสของกาแฟทั้งสิ้น แต่ทั้งนี้การคั่วเมล็ดกาแฟที่จะถูกคั่วโดยสัมผัสกับถังโลหะ หรืออาจจะเป็นการพาความร้อนแบบแก๊สร้อนโดยตรง ซึ่งค่าของอุณหภูมิในการคั่วอาจจะปรับได้หลากหลายค่าคุณลักษณะตามเวลาและชนิดของกาแฟหรือลักษณะของกระบวนการที่ทำการคั่วกาแฟ รสชาติของกาแฟและการเปลี่ยนแปลงทางเคมีที่เกิดขึ้น วิสาหกิจชุมชนกลุ่มกาแฟโรบัสต้า สูตรโบราณบ้านคลองกั่ว อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา ใช้วิธีการคั่วกาแฟด้วยกระทะ ให้ความร้อนด้วยแก๊ส ซึ่งทำให้ไม่สามารถควบคุมอุณหภูมิ เวลา และความสม่ำเสมอในการคั่วได้ ทั้งนี้ยังมีการปรับแก๊สหรืออุณหภูมิด้วยมือ ซึ่งต้องคอยระวังไม่ให้อุณหภูมิสูงเกินกว่าที่จะให้เมล็ดกาแฟได้เกินการไหม้ได้ และเครื่องคั่วกาแฟมีราคาที่สูงมากจากทั้งที่มีขายภายในประเทศ และนำเข้าจากต่างประเทศ จะทำให้เกษตรกรที่ทำเกี่ยวกับกาแฟไม่กล้าลงทุนในการซื้อเครื่องคั่วกาแฟที่ผลิตด้วยต้นทุนราคาสูง หรือนำเข้าจากต่างประเทศได้มากหนัก
จากการได้ลงพื้นที่วิสาหกิจชุมชนกลุ่มกาแฟโรบัสต้า สูตรโบราณบ้านคลองกั่ว อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา จึงได้ข้อมูลมาว่า มีการคั่วเมล็ดกาแฟด้วยกระทะ แต่วิสาหกิจชุมชนได้ประสบปัญหาเกี่ยวกับอุณหภูมิในการคั่ว และอาจจะส่งผลให้เมล็ดกาแฟ ที่วิสาหกิจชุมชนทำการคั่วออกมาไม่สม่ำเสมอ ทำให้รสชาติกาแฟที่ออกมาไม่คงที่ หรือรสชาติของกาแฟจะผิดไปจากที่ต้องการ และอาจจะไม่ได้ความสม่ำเสมอในการคั่ว และต้องคอยดูสีของเมล็ดกาแฟอยู่ตลอดเพื่อไม่ทำให้เมล็ดกาแฟที่ทำการคั่วเกิดการไหม้ หรืออ่อนเกินไป จึงทำให้เกษตรกรที่คั่วเมล็ดกาแฟอาจจะสูญเสียรสชาติของกาแฟที่ปลูกไป จึงจำเป็นต้องมีการสร้างเครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติเข้ามาช่วยในกระบวนการนี้
เครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติ มีแนวคิดที่จะใช้โอ่งมังกร 2 ใบ ซึ่งใบนอกได้ออกแบบไว้เพื่อให้สามารถเก็บอุณหภูมิที่จะใช้ในการคั่วเมล็ดกาแฟ และโอ่งใบด้านในซึ่งมีขนาดเล็กกว่าใบนอกจะใช้แทนถังคั่วเมล็ดกาแฟ เพราะการคั่วเมล็ดกาแฟด้วยดินเผาส่งผลทำให้เมล็ดกาแฟมีความหอมกว่า โดยตัวเครื่องจะมีสามารถคั่วเมล็ดกาแฟได้ครั้งละ 2 กิโลกรัม ซึ่งจะใส่เมล็ดกาแฟในช่องด้านบนเมล็ดกาแฟจะลงไปยังโอ่งใบด้านในที่ใช้ทำการคั่ว จากนั้นเมื่อเปิดสวิตซ์ให้มอเตอร์หมุนตามเข็มจะทำการคั่วเมล็ดกาแฟ และเมื่อเมล็ดกาแฟได้ตามที่ต้องการมอเตอร์จะทำการปรับให้มอเตอร์หมุนทวนเข็มเพื่อเป็นการนำเมล็ดกาแฟออกมา โดยผ่านฝาที่ปิดไว้จะทำที่สำหรับรองรับเมล็ดกาแฟที่ออกจากโอ่งไว้แล้ว และเมื่อนำเมล็ดกาแฟที่คั่วเสร็จแล้วออกหมด ก็สามารถคั่วครั้งต่อไปได้อีกทันที โดยเครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติจะใช้เชื้อเพลิงเป็นแก๊ส LPG ที่ใช้โดยทั่วไปตามบ้านเรือน มีระบบการควบคุมอุณหภูมิ ซึ่งสามารถควบคุมอุณหภูมิของแก๊ส LPG ให้สามารถรักษาอุณหภูมิให้คงที่ได้ต่อเนื่อง โดยเมื่อต้องการเร่งอุณหภูมิจะสั่งการให้ระบบปล่อยแก๊สให้เต็มกำลัง จากนั้นเมื่ออุณหภูมิภายในโอ่งได้ตามกำหนดแล้วก็จะสั่งการให้ปล่อยแก๊สในอัตราที่คงที่และรักษาอุณหภูมิไว้แบบนั้น ±ไม่เกิน 3 องศาเซลเซียส และเมื่อครบกำหนดระยะเวลาในการคั่วระบบก็จะสั่งให้หยุดและให้มอเตอร์หมุนกลับทางเพื่อนำกาแฟที่คั่วเสร็จออกมาได้
จุดเด่นของเครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติ สามารถคั่วกาแฟได้หลายระดับ โดยปกติการคั่วกาแฟของชุมชนจะคั่วได้แค่ระดับเดียว คือ คั่วเข้มเนื่องจากชุมชนไม่สามารถกำหนดได้ทั้งอุณหภูมิและเวลาในการคั่วจะใช้การสังเกตุจากสีของกาแฟบ้าง กลิ่นของกาแฟบ้าง ทำให้คุณภาพของการคั่วกาแฟไม่สม่ำเสมอ ดังนั้นเครื่องคั่วกาแฟโรบัสต้าแบบอัตโนมัติจะมาช่วยแก้ปัญหานี้ เพราะ ระบบจะสามารถกำหนดได้ทั้งอุณหภูมิของการคั่ว เวลาในการคั่ว และความเร็วรอบของหมุนของการคั่วกาแฟ ซึ่งทำให้คุณภาพของกาแฟที่คั่วได้สม่ำเสมอและถูกต้องตามหลักการของการคั่วกาแฟ อีกทั้งผลดีอีกด้านคือ การได้เพิ่มช่องทางของผลิตภัณฑ์ชุมชนที่สามารถกำหนดกลุ่มลูกค้าที่มีรสนิยมการทานกาแฟที่ต่างกัน 3 ระดับ คือ ระดับคั่วอ่อน ระดับคั่วกลาง และระดับคั่วเข้ม ได้อีกด้วย
